Het korte antwoord: Nee, octrooi en patent betekenen precies hetzelfde. Beide termen verwijzen naar het exclusieve recht op een technische uitvinding voor maximaal 20 jaar. Het enige verschil zit in de herkomst van de woorden en waar ze gebruikt worden.

Taalkundig: Geen Verschil

• Octrooi = Nederlandse/officiële term (gebruikt in Nederlandse wetgeving)
• Patent = Internationale/Engelse term (wereldwijd gebruikt)
• Betekenis = Identiek: exclusief recht op technische uitvinding

Waarom Twee Verschillende Termen?

Historische Achtergrond

Octrooi komt van het Franse werkwoord ‘octroyer’ dat ‘vergunnen’, ’toestaan’ en ‘verlenen’ betekent. Dit sluit perfect aan bij de Nederlandse benaming voor het exclusieve recht op een uitvinding.

Patent is afgeleid van het Latijn en betekent ‘open brief’. Vroeger werden octrooirechten vastgelegd in koninklijke documenten die voor iedereen ter inzage lagen – de zogenaamde ‘letters patent’.

Moderne Praktijk

In Nederland gebruiken we beide termen door elkaar:

• Juridisch/officieel: “octrooi” (Rijksoctrooiwet, officiële documenten)
• Internationaal/zakelijk: “patent” (vooral in Engels getinte communicatie)
• Dagelijks gebruik: Beide toegestaan en begrepen

Wel Verschil: Tussen Landen

Hoewel de termen hetzelfde betekenen, zijn er wel degelijk verschillen tussen octrooien in verschillende landen:

Nederland vs Andere Landen

Belangrijke Verschillen per Land

Nederland – Registratie Systeem:

• Elk octrooi wordt verleend (geen inhoudelijke toetsing vooraf)
• Laagdrempelig en goedkoop
• Risico: octrooi kan later nietig verklaard worden
• Beste eerste stap voor internationale bescherming

Verenigde Staten – Examination System:

• Uitgebreid onderzoek vooraf
• Alleen sterke patenten worden verleend
• Hoge kosten maar meer zekerheid
• “First-to-file” systeem sinds 2013

Europa – Hybrid System:

• Combinatie van onderzoek en flexibiliteit
• Europees patent geldig in gekozen landen
• Vanaf 2023: Unitair octrooi voor 18 EU-landen
• Kostenefficiënt voor meerdere landen

Praktische Gevolgen voor Ondernemers

Wanneer Welke Term Gebruiken?

Gebruik “Octrooi” wanneer:

• Je spreekt over Nederlandse wetgeving
• Contact met Nederlandse autoriteiten (RVO, Octrooicentrum)
• Formele documenten in Nederland
• Nederlandse belastingvoordelen (Innovation Box)

Gebruik “Patent” wanneer:

• Internationale communicatie
• Contact met buitenlandse partners
• Europese of wereldwijde aanvragen
• Technische documentatie

Business Impact

Voor Nederlandse ondernemers betekent dit:

1. Start Nederlands – Vastleggen van je idee (vanaf € 7.000,-)
2. Binnen 12 maanden – Besluit over internationale uitbreiding
3. Strategische keuze – Europees, wereldwijd of selectieve landen
4. Kostenplanning – Van €7K (NL) tot €50K+ (wereldwijd)

Veelgestelde Vragen

Moet ik octrooi of patent zeggen in gesprek met Custos IPC?

Beide termen zijn prima! Wij begrijpen precies wat je bedoelt. In onze dagelijkse praktijk gebruiken we beide termen door elkaar, afhankelijk van de context.

Welke term gebruikt Google/zoekmachines?

Beide! In Nederland zoeken mensen op zowel “octrooi” als “patent”. Google begrijpt dat het synoniemen zijn en toont relevante resultaten voor beide termen.

Wat adviseert Custos IPC voor startups?

Begin met een Nederlandse octrooiaanvraag (lage kosten, snelle bescherming). Binnen een jaar kun je dan strategisch kiezen voor internationale uitbreiding op basis van je business development.

Nederlandse Wetgeving: Waarom “Octrooi” Officieel Is

Rijksoctrooiwet 1995

De Nederlandse wetgeving spreekt consequent over “octrooien”:

• Octrooi op uitvindingen
• Octrooicentrum Nederland
• Octrooigemachtigden
• Octrooirecht

Innovatiebox Belastingvoordeel

In Nederlandse belastingwetgeving:

• “Octrooien” geven recht op 9% belasting vs 25.8% normaal
• Geldt voor Nederlandse én buitenlandse patenten
• Strategische planning vereist vanaf R&D fase

Tip: Bij Innovatie Box planning maakt het niet uit of je “octrooi” of “patent” zegt – het gaat om de onderliggende rechten en hoe je die fiscaal optimaliseert.

Internationale Context

Europees Niveau

• Europees Octrooibureau (EPO) spreekt van “patenten” in internationale communicatie
• Nederlandse vertalingen gebruiken “octrooi”
• Unitair octrooi sinds 2023 is officieel een “patent” met uniform effect

Wereldwijd

• WIPO (World Intellectual Property Organization) gebruikt “patents”
• PCT (Patent Cooperation Treaty) = internationale “patent” aanvraag
• Nationale implementaties gebruiken lokale termen

Conclusie: Praktisch Advies

Voor Ondernemers

1. Maak je geen zorgen over welke term je gebruikt
2. Focus op bescherming van je innovatie, niet op terminologie
3. Begin lokaal (Nederlands octrooi) en bouw strategisch uit
4. Denk internationaal vanaf dag 1, maar investeer gefaseerd

Voor IP Strategie

• Nederlandse octrooi = uitstekende, kostenefficiënte eerste stap
• Internationale patenten = volgende fase voor marktexpansie
• Combinatie = optimale bescherming met beheerste kosten

Custos IPC Aanpak

Wij helpen je navigeren door de complexiteit van nationale en internationale patent-/octrooistrategie. Of je nu spreekt over “je octrooi aanvragen” of “een patent verkrijgen” – wij begrijpen je behoeften en adviseren de beste route voor jouw innovatie.

Volgende Stappen

Klaar om je innovatie te beschermen?

Gratis adviesgesprek – Bespreek je uitvinding en krijg heldere kosteninschatting
Patent Readiness Check – Is jouw uitvinding klaar voor bescherming?

Over de auteur: Dit artikel is opgesteld door het expert team van Custos IPC, gespecialiseerd in Nederlandse en internationale patent/octrooi aanvragen. Met jarenlange ervaring helpen wij ondernemers hun innovaties optimaal beschermen.

Gerelateerde Artikelen

• Wat is een Octrooi? Complete Uitleg
• Europees vs Nederlands Octrooi
• Innovatie Box Belastingvoordeel